Egzamin zawodowy wg podstawy programowej kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego z 2019 r. jest przeprowadzany dla:
- uczniów, którzy rozpoczęli kształcenie od 1 września 2019 r.
- absolwentów szkół, którzy rozpoczęli naukę nie wcześniej niż 1 września 2019 r.
- osób, które ukończyły kwalifikacyjny kurs zawodowy organizowany od 1 września 2020 r.,
- osób dorosłych, które ukończyły praktyczną naukę zawodu dorosłych lub przyuczenie do pracy dorosłych
- osób przystępujących do egzaminu eksternistycznego zawodowego, które po 1 stycznia 2021 r. po raz pierwszy złożą wniosek o dopuszczenie do egzaminu.
Osoby, które kształcą się lub kształciły wg podstawy programowej obowiązującej od 1 września 2012 r., przeprowadzany jest egzamin w formule 2012.
Dla osób, które kształcą się wg podstawy programowej obowiązującej od 1 września 2017 r., przeprowadzany jest egzamin w formule 2017. .
Najważniejsze zmiany w formule 2019 egzaminu w odniesieniu do egzaminów przeprowadzanych w formułach 2012 i 2017 to:
- inne podstawy programowe, a tym samym inne kwalifikacje oraz zawody, w których przeprowadzany jest egzamin,
- obowiązkowość egzaminu dla uczniów i słuchaczy
- część pisemna egzaminu przeprowadzana wyłącznie przy komputerze, za wyjątkiem osób wnioskujących o dostosowanie warunków przeprowadzania egzaminu,
- jawność zadań w części praktycznej egzaminu we wskazanych kwalifikacjach
Do egzaminu zawodowego wg podstawy programowej kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego z 2019 r:
- przystępują uczniowie branżowych szkół I stopnia niebędący młodocianymi pracownikami oraz uczniowie będący młodocianymi pracownikami zatrudnionymi w celu przygotowania zawodowego u pracodawcy niebędącego rzemieślnikiem
- przystępują uczniowie techników oraz słuchacze branżowych szkół II stopnia i szkół policealnych,
- mogą przystąpić uczniowie branżowych szkół I stopnia będący młodocianymi pracownikami zatrudnionymi w celu przygotowania zawodowego u pracodawcy będącego rzemieślnikiem
- mogą przystąpić absolwenci branżowych szkół I stopnia, branżowych szkół II stopnia, techników i szkół policealnych
- mogą przystąpić absolwenci szkół ponadgimnazjalnych: zasadniczych szkół zawodowych i techników mogą przystąpić osoby, które ukończyły kwalifikacyjny kurs zawodowy
- mogą przystąpić osoby dorosłe, które ukończyły praktyczną naukę zawodu dorosłych lub przyuczenie do pracy dorosłych,
- mogą przystąpić osoby spełniające warunki dopuszczenia do egzaminu eksternistycznego zawodowego
Co to jest egzamin zawodowy?
Egzamin zawodowy jest formą oceny poziomu opanowania przez osoby wiadomości i umiejętności z zakresu jednej kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie, ustalonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego.
Egzamin zawodowy składa się z części pisemnej i części praktycznej.
Część pisemna jest przeprowadzana w formie testu pisemnego (40 pytań zamkniętych) z wykorzystaniem elektronicznego systemu przeprowadzania egzaminu zawodowego – tj. przy komputerze i trwa 60 minut
Część praktyczna egzaminu zawodowego polega na wykonaniu zadania lub zadań egzaminacyjnych, których rezultatem jest wyrób, usługa lub dokumentacja.
Wyróżnia się cztery modele praktycznej części egzaminu:
- model w – gdy rezultatem końcowym jest wyrób lub usługa,
- model wk – gdy rezultatem końcowym jest wyrób lub usługa, uzyskane z wykorzystaniem komputera,
- model d – gdy jedynym rezultatem końcowym jest dokumentacja,
- model dk – gdy jedynym rezultatem końcowym jest dokumentacja uzyskana z wykorzystaniem komputera.
W modelu części praktycznej w i wk przebieg oraz oczekiwane rezultaty wykonania zadania podlegają ocenie przez egzaminatora w trakcie trwania egzaminu lub bezpośrednio po jego zakończeniu. W modelu d i dk rezultaty w formie dokumentacji są oceniane przez egzaminatorów po egzaminie.
Część praktyczna trwa nie krócej niż 120 minut i nie dłużej niż 240 minut i jest przeprowadzana w formie testu praktycznego, polegającego na wykonaniu przez zdającego zadania egzaminacyjnego zawartego w arkuszu egzaminacyjnym na stanowisku egzaminacyjnym.
Aby zdać egzamin zawodowy, należy uzyskać:
z części pisemnej – co najmniej 50% punktów możliwych do uzyskania (czyli minimum 20 punktów), oraz z części praktycznej – co najmniej 75% punktów możliwych do uzyskania.
Wynik egzaminu zawodowego ustala i przekazuje komisja okręgowa.
Zdający, który zdał egzamin zawodowy w danym zawodzie, otrzymuje certyfikat kwalifikacji zawodowej, wydany przez komisję okręgową.
Egzamin jest bezpłatny dla absolwentów szkół, którzy przystępują do egzaminu po raz pierwszy lub drugi.
Laureaci i finaliści turniejów i olimpiad tematycznie związanych z wybraną dziedzina wiedzy są zwolnieni z części pisemnej egzaminu zawodowego i na certyfikacie kwalifikacji zawodowej otrzymują najwyższy wynik.
